بعد از مدتها باز اومدیم سراغ این وبلاگ. داشت خیلی چیزا فراموش می شد.
اول اینکه باید سال نو ایرانی رو به همه دوستان تبریک می گفتیم که خیر دیر شده.
دوم، باید لباس زمستونی این درخت پست قبلی رو عوض می کردیم که با نوشتن این پست انجام می شد.
سوم اینکه توی چند ماه گذشته مشغول دل کندن از زاپن بودیم و توی این مدتی که ایران هستیم داریم تلاش می کنیم که به ایران دل ببندیم.
خلاصه اینکه ما الان داریم توی ایران دنبال زندگی می گردیم.

پی نوشت:
گاهگاهی مطالبی رو می نوشتم و توی درفت می گذاشتم. با این تغییر و تحول هم تعدادی از اونها رو توی وبلاگ گذاشتم. البته با تاریخی که اونها رو نوشته بودم.
راستس تولد دوسالگی وبلاگ هم گذشت که اصلان یادمون نبود.
از این به بعد سعی می کنم در مورد ایران بنویسم.

این عکس رو هفته پیش از یه درختی مقابل یکی از ساختمان های اداری گرفتم و خیلی به نظرم جالب اومد که میشه برای درخت ها هم، لباس زمستانی با ساقه و بقایای شالیزارها درست کرد وقتی امنیت و رفاه تامین باشه معلومه، میشه به فکردرخت ها در زمستان هم بود.که فوق العاده ست.

البته امسال زمستان در شهر ما برخلاف سالهای پیش خیلی سرد نشد اما پیش بینی شده که نه نه سرما قراره ماه بعد سری به ما بزنه.

در اینجا برای بیشتر درختها در خیابان ها، پارک ها وحتی در کوه محافظ های چوبی یا فلزی استفاده کردند و محلی که اون چوب یا فلز با تنه درخت در تماسه رو هم با تیکه های گونی و موکت پوشانده اند تا هم پوست زخم نشه هم در برابر طوفان هایی که هر ساله ژاپن رو در تابستان هدف قرار میده حفظ کنه.

ستاره​ای بدرخشید و ماه مجلس شد

دل رمیده ما را رفیق و مونس شد

همیشه یه خبر خوب کلی حال آدم رو خوب می کنه و دیشب یکی از اون خبرهای خوب به ما رسید، یه قدم نورسیده، یه دختر کوچولو.

تولدت مبارک.

یه مثلی هست که میگه ژاپنی ها به آیین "شینتو" به دنیا می آند،به دین مسیحیت ازدواج می کنند و با آیین بودا هم می میرند. در واقع برای اغلب ژاپنی ها بعد از مرگ تازه معلوم می شه دینش چی بوده.

این مطلب رو بارها از زبون خودشون شنیدم. حتما شما هم شنیدید که ژاپنی ها خیلی درمورد دین کنجکاوی نمی کنند ممکنه یه سوالاتی بپرسند اما در هر حال برخوردش مهربانانه ست.

مراسم عروسی در ژاپن در سه مرحله خیلی رسمی برگزار می شه و شاید بشه گفت یه برنامه سخنرانی از عروس و داماد، خانواده ها و دوستاشون در سه مکان مختلف با لباسهای مختلفه. به این ترتیب که صبح میرند معابد "شینتو" وعروس و داماد به همراه پدرومادرهاشون و یه عده از دوستان و آشناها در حالی که لباسهای کیمونوی خاص عروسی و با نشان خانوادگی مخصوصشون(که در قسمت جلو و طرفین کیمونوطراحی شده) رو بر تن دارند از بزرگ اون معبد می خواند تا دعاهایی رو براشون بخونه.بعد هم خودشون میرند زنگ معبد رو به صدا در میارند دوبار دستهاشون رو بهم می زنند و دعا می کنند.

حتما در فیلم های ژاپنی دیدید عروس با صورت کاملا سفید شده (امروزه دیگه اینکار رو نمیکنند) در حالیکه کیمونو سفیدی تنشه ویه کلاه بزرگ سقید به اسم" تسودوکاکووشی" روی سرشه در کنار داماد با کیمونو مشکی خیلی رسمی و با رعایت آداب مربوطه زنگ معبد رو به صدا در می آرند دعا می خونند و برمی گرند.

چند وقت پیش درمجله ژاپن ژورنال خوندم که نوشته بود این کلاه بزرگ و سفید برای پوشاندن شاخ حسادت عروسه. بعد از ازدواج ممکنه که عروس نسبت به زندگی افراد دیگه حسادت کنه و در نتیجه همین موضوع باعث بشه که تو زندگیشون اختلاف بشه.

بعد از اونجا میرند کلیسا و مراسمی که اونجا برگزار می کنند که شبیه مراسم عروسی مسیحی هاست با این تفاوت که عروس و داماد مسیحی نیستند.

مراسم بعدی که معمولا شام رو هم شامل می شه در سالن هتل برگزار می شه و در حالی که عروس و داماد لباس های مهمانی به تن دارند به اتمام می رسه.

تا حالا اینجا ماشین عروسی که گل وروبان داشته باشه ندیدم.

در کل مراسم ازدواج برای عروس و داماد و برای میهمان ها پر هزینه است و امروزه ترجیح میدن که بجای مراسم برن ماه عسل به کشورهای دیگه.یا خیلی ساده زندگیشون رو شروع کنند

مهمون ها حتما باید به عنوان هدیه پول ببرند و پول رو داخل پاکتهایی که حتی میزان پول داخل آن مشخصه می ذارند.بسته به نسبت خویشاوندی و مقام بالاتر داشتن فرد در محیط کار (رییس شرکت یا استاد ) از ده هزار ین تا دویست هزارین هدیه می برند.

برای برگزار کردن جشن عروسی شرکتهای مختلفی هستند که تمام برنامه یزیهای مورد نیازبرای رزرو سالن، عکس و فیلم برداری، رسم و رسومات لازمه و حتی متن سخنرانی عروس و داماد و بقیه افراد رو براشون فراهم می کنند. محل نشستن مهمونها به صورت شماره روی کارت دعوتشون نوشته شده.و مردها کت وشلوار مشکی با پیراهن و کراوات سفید می پوشند.و خانومها هم لباس های مجلسی و گردنبند مروارید

عروسی های ایران واقعا پر شور و حاله و به همه خیلی خوش میگذره.و امیدوارم به عروسی ژاپنی دعوت نشید چون حوصله آدم سر میره.

ژاپنیها هم برای تعطیلات سال نو برنامه های مخصوص به خودشون رو دارند. برای بسیاری از اونها اولین برنامه رفتن به معبد هست البته این موضوع داره کم کم تغییر می کنه. علاوه بر این در طول تعطیلات برای دیدن بستگان و فامیل به خانه همدیگر می روند و برای همدیگر عیدی می برند. عیدی سال نو برای بچه ها پول هست که داخل پاکتهای کوچکی می گذارند و به آنها می دهند.

یکی دیگر از آداب و رسوم ژاپنی ها خوردن غذاههای مخصوص سال نو در کنار خانواده می باشد. البته نوع این غذاها تنوع زیادی دارد ولی چیزی که در بیشتر ژاپن ثابته غذای "زونی" zoni هست که به همراه "موچی" یا کیک برنج مصرف می شه. روش سنتی تهیه کردن کیک برنج نیاز به کار گروهی داره که تقریبا" 4 تا 5 ساعت طول می کشه. البته این روزها انواعی که توسط کارگاههای ماشینی تهیه می شه به فراوانی و به صورت تازه و خشک در اکثر سوپرمارکتها پیدا می شه.

برنج مخصوص خیسانده شده رو کمی می پزند. سپس خوب می کوبند که چیزی کاملا" چسبنده و یکدست بدست می آد. در واقع طعم خاصی نداره و در بعضی موارد داخل اونها رو با لوبیای پخته و یا چیزای دیگه پر می کنند. خیلیها هم دوست دارند که اون رو داخل غذا بیندازند بعد از اینکه کمی نرمتر شد بخورند. زمانی که این کیک رو توی غذا های سوپ مانند می اندازند چسبندگی اون چند برابر می شه.

جالبه که بدونید هر ساله تعداد 4 تا 7 نفر از افراد مسن در اثر خفگی که از چسبیدن این کیک برنجی ایجاد شده، جون خودشون رو از دست می دند. آمار امسال هم حکایت از خفه شدن 4 نفر و صدمه دیدن 7 نفر به طرز خیلی جدی دارد.

چندماه پیش یکی از شبکه های تلویزیونی ژاپن، فیلمی از ایران رو در برنامه ای (مسابقه ای) به نمایش گذاشت. گزارشگر فیلم که یک خانم ژاپنی بود برای تهیه گزارش به شهرهای اصفهان و شیراز (تخت جمشید) سفر کرده بود. در اصفهان از میدان امام و مسجد امام، و در شیراز هم از آثار باستانی تخت جمشید گزارش هایی تهیه کرده بودند. دو نکته جالب در این گزارش وجود داشت:
اول اینکه گزارشگر این برنامه جایی خارج از اصفهان وارد یکی از چاههای قناتی شد و در مورد تاریخچه و نحوه احداث قنات توضیح داد و همراه با این برنامه قطعه انیمیشنی هم تهیه کرده بودند که روش احداث و کار کردن قنات رو بیشتر توضیح داد که خیلی خوششون امده بود. نکته دوم سئوال مسابقه بود که پرسیدند در تصویری که از تخت جمشید تهیه شده نماد چه گلی در دست داریوش دیده می شود؟
گل نیلوفر آبی (lotus).

سال نو میلادی مبارک.امروز آخرین روز دسامبر هست و از امشب ساعت 12 شب سال جدید شروع می شه. گرچه شمارس سال ژاپنی براساس به قدرت رسیدن امپراطور است اما زمان آغاز سال نو ژاپنی با آغاز سال نو میلادی یکسانه. امپراطور قبلی 63 سال در قدرت بوده و امپراطور فعلی هم 18 سال که از فردا ما وارد سال 19 ژاپنی خواهیم شد.ژاپنیها با توجه به اعتقاداتی که دارند کریسمس رو جشن نمی گیرند ولی در فروشگاهها شون برای فروش بیشتر فقط از عنوان کریسمس استفاده می کنند (هرچیزی سود داشته باشه ژاپنیها طرفدارش هستند).تعطیلات رسمی سال نو از روز 29 دسامبر شروع می شه و تا چهارم ژانویه ادامه داره. هرچند به صورت غیر رسمی در مدارس و دانشگاهها این تعطیلات به 10 روز یا حداکثر دو هفته هم می رسه.

از رامونا خانوم گل ممنونم که باعث شد من طلسم اینجا رو بشکنم و یه چیزی بنویسم. گفتنی خیلی زیاده ولی وقتی که موقع خواب تازه یادم میاد که چی بنویسم.

شب یلدایی که اینجا داشتیم خیلی خوب بود و خیلی خوش گذشت. بازی شب یلدا هم خیلی جالب و بامزه است اما من اینجا همیشه راجع به دور و برم نوشتم و تقریبا راجع به خودم چیزی ننوشتم اما دوست دارم توی این بازی شرکت کنم:

1-همسرم دانشجو و تا چند ماه دیگه درسش تموم میشه و در حال جمع وجور وسایلیم که برگردیم.

2- توی این مدتی که اینجا بودیم هنوز هم نمی تونم خیلی از غذا های ژاپنی بخصوص ماهی نپخته مثل ساشیمی و سوشی رو بخورم. و غذاهای لذیذ خودمون رو ترجیح میدم.

3- قبل از اینکه بیام اینجا فکر می کردم میشه دوستای ژاپنی همسن و سال خودم پیدا کنم که اینطور نبود در واقع چندتا دوستان خوبی هم که الان دارم همسن مامان بزرگمند.

4- از تعارفات ایرانی مثل "چیکار کردید با زحمتای ما"،" قابل نداره" خیلی بدم میاد وخودم هم تا جاییکه میتونم سعی میکنم نگم .

5- یه موردی هم هست که خیلی متنفرم و اینه که وقتی اینجا می پرسند "شما تو کشورتون برف دارید؟"

پس طبق مقرارت بازی میخوام از دوستان خوبم آوای دل، ساکورا، نسیم، دیاری دعوت کنم که در بازی شب یلدا شرکت کنند.

در سایه روشن کلام مطلب گویایی رو در مورد یلدا گذاشته که شنیدنش خالی از لطف نیست.

کریسمس رو هم به همه دوستان مسیحی تبریک میگم .امیدوارم که در این روزها در جمع خانواده ها بهترین لحظات رو داشته باشید.

شاید اسم ساکاتا رو شنیده باشید. ساکاتا یک شرکت ژاپنی خیلی معروف تولید کننده بذر هست که توی خیلی از کشورهای دنیا نمایندگی داره و برای جاهای مختلف بذر اصلاح و تولید می کنه. در ایران خیلی از کشاورزان به اشتباه بعضی از بذرهای هندوانه رو به اسم ساکاتا می شناسند که در اصل رقمی هست که توسط این شرکت تولید شده. نکته جالب اینه که ژاپن اصلا" منابع ژنتیکی خیلی از گیاهان به خصوص گیاهان خانواده کدوئیان رو نداره ولی تولید کننده مهم بذر این گیاهان محسوب می شه. در اصل منابع ژنتیکی رو از کشورهای دیگه جمع آوری کرده و کارهای دورگ گیری و اصلاح رو روی اونها انجام می ده و بعد به کشورهای تولید کننده صادر می کنه.

چند روز پیش برای پرسیدن نام علمی چند رقم کدو به یکی از نمایندگیهای این شرکت فکس زدم که جواب رو یک روز بعد برایم فکس کردند. اما نکته جالبتر این بود که توی فکس نوشته بودند که برای شما کاتالوگهای شرکت رو با پست می فرستیم. لطفا" یک ثانیه صبر کنید تا به دستتون برسه.

(We will send the catalogous to you by mail, please wait a second)

هفته پیش با تماسی که با کارخانه تویوتا (واحد کیوشو) گرفته بودیم، امروز رو برای بازدید از کارخانه رزرو کرده بودیم. خیلی جالب بود به دیدنش می ارزید. تور ما از ساعت 12:50 شروع شد و حدود 85 دقیقه طول کشید. با اینکه گفته بودند با خودتون مترجم بیارید ما نبرده بودیم. تجربه های قبلی می گفتند که بهتره نبرید. خلاصه این که یکی از دوستان ایرانی زحمت این کار رو کشید و فکر می کنم بهتر از یک مترجم ژاپنی برای ما مفهوم رو رسوند. پس بهتر شد.

برنامه ریزی بازدیدشون خیلی جالب بود. بازدید از کارخانه برای هر کسی امکان پذیر هست. فقط از سه ماه تا یک هفته قبل از بازدید باید با دفتر اونجا تماس گرفته بشه و بازدید رزرو بشه. (با توجه به اینکه توی ژاپن چیز مجانی نمی تونید پیدا کنید جالبه که بدونید اینجا نیازی به تهیه بلیط نداره). قبل از بازدید فیلم کوتاهی رو از مراحل تولید برای ما پخش کردند. جالب این بود که این فیلم طوری فیلمبرداری شده بود که به نظر می رسد که ما داخل ماشین هستیم و مراحل شستشو و رنگ و مونتاژ روی اون داره انجام می شه. بعد ما رو با اتوبوس به داخل کارخانه هدایت کردند. بخشهای مختلف رو به ما نشون دادند. بازدید از سالن مونتاژ قسمت اصلی بازدید بود و یک ساعت طول کشید.

جالبه که بدونید روزانه 1800 ماشین توی اون سالن مونتاژ می شدند که این کار در دو شیفت کاری صورت می گرفت. کل زمانی که یک ماشین سالن مونتاژ رو طی می کرد چیزی در حدود 5 ساعت و کل زمان ساخت یک ماشین (از مرحله پرس، جوشکاری، رنگ تا مونتاژ و تایید نهایی) هم چیزی در حدود 19 ساعت طول می کشید. قسمت زیادی از کار توسط روباتها انجام می شد ولی با اینحال تقریبا" 6000 نفر مشغول کار بودند که بدون کوچکترین استراحتی به کار مشغول بودند.

دیشب بلندترین شب سال بود و اولین جشن شب یلدای ما توی ژاپن. با این که امسال چهارمین سالی هست که اینجا هستیم، هر سال به دلیلی نتونستیم تو جشن شب یلدای اینجا شرکت کنیم. در اصل سال اول که ما تازه رسیده بودیم، سال دوم کسی جشنی نگرفت و اصلا" کسی یادش نبود که کی یلدا اومد و کی رفت. سال سوم هم که ما برای تعطیلات زمستانی ایران کنار خانواده هابودیم. اما امسال تمامی دوستان ایرانی فوکوئوکا، خونه یکی از دوستان، دور هم جمع شدیم . خوش گذشت. جالبتر اینکه جشن تولد دختر میزبان هم به میمنت شب یلدا افزوده شد.
خارج از رسم و رسوم بودن مهمونی های اینجا کار رو خیلی راحت می کنه. شما هر چیزی رو که می خوای شب یلدا خونه خودت بخوری رو در جمع با دیگران می خوری و دیگران هم به همین نحو.

چند تا دوست نسبتا" مسن ژاپنی داریم که با اصرار زیاد از مدتها پیش ما رو برای یه کنسرت دعوت کرده بودند. از طولانی بودن کنسرت که بگذریم که نزدیک به 3 ساعت طول کشید ولی در کل جالب بود.
اول این که رهبر گروه یه زن بود. بیش از 60 سال سن داشت و همکلاسی دوران دبیرستان دوستان ژاپمی ما بود. علاوه براین دو نفر مدعو داشتند یکی "جاز پیانیست" و دیگری نوازنده ساز"سیحو" (نوعی ساز چینی -مغولی). برای اولین بار بود که اجرای زنده این ساز رو می دیدم. خاطرات پرواز با خطوط هواپیمایی چین و دیدن مستند جاده ابریشم رو برام زنده کرد.

نمایشگاهی از گلهای فوق العاده زیبای داوودی در ارقام و رنگ های بی نظیر

در این نمایشگاه از مردم خواسته شده تا گلدونهایی رو که خودشون پرورش دادند برای نمایش به یکی از معابد بیارند.

این تابلویی رو که در عکس می بینید به معنی ایست کامله.

در همه خیابانهای ژاپن به فراوانی دیده میشه و از اهمیت خیلی بالایی برخورداره طوریکه جریمه توقف نکردن در پشت خط این تابلو 7000 ین (70دلار) خواهد بود.

Tomare*

یکی از مرسوم ترین آداب و سنن در ژاپن، استفاده از چشمه های آبگرمه که به چشمه ها " اونسن"*گفته می شه. در طراحی فضای اطراف اونسنها خیلی دقت می کنند و تا جای ممکن سعی می کنند اونسن ها رو به طور طبیعی در دل طبیعت در محوطه های پر جاذبه بسازند. انواع دفترچه های راهنما، سایت های اینترنتی و تبلیغات تلویزیونی همراه با آدرس دقیق و امکانات مکانهایی که اونسن داره درکنار رستورانهای سنتی و معروف ژاپنی در دسترس مردم وجود داره که بیشتر در حومه شهرها قرار دارند. حتی بعضی از هتلهای داخل و خارج شهر دارای چندین نوع مختلف اونسن با ترکیب مواد معدنی مختلف اند و معمولا هم به صورت خانوادگی وعمومی آقایان و عمومی خانومها وجود داره که نوع عمومی معمول و ارزونتره.

دیگری حمام هایی که وانهای مربع شکل داره که با کمک ابگرمکن مخصوصی آب اون گرم می شه که به این مجموعه "اوفورو" **گفته می شه. در زمانهای قدیم از چوب درست می شده اما حالا از نوعی پلاستیکه. در اصل "اوفورو" برای حمام کردن و شستشونیست بلکه برای احساس آرامش و از بین بردن خستگی روزانه استفاده می شه و قبل از اینکه داخل اوفرو بشند خودشون رو می شورند.

از مهمترین خصوصیات خونه های ژاپنیه حتی اگه خیلی کوچیک باشه اینه که حتما باید اوفر داشته باشه اگه نباشه اون خونه خیلی طرفدار نداره برای مثال از بین خونه ای خیلی ارزون و بدون اوفرو و خونه ای قیمت بالا و همراه با اوفرو، حتما مورد دوم رو انتخاب می کنند.

طرز استفاده از افورو به این صورته که معمولا هفتگی آب اون رو عوض می کنند. وان های اوفرو طوری ساخته شدند که با یکبار پر کردنش میتونی تا هر چند بار که بخوای آب داخل وان رو گرم کنی بدون اینکه نیازی به عوض کردن آب باشه. علاوه بر این در همه فروشگا ه ها در قسمت لوازم بهداشتی یکسری پودرها و ترکیبات معدنی رنگی و خوشبویی فروخته می شه که با استفاده از اون ها می شه شرایط چشمه های آب گرم رو ایجاد کرد.

وجالبه که شنیدم یکی از رازهای طول عمر ژاپنی ها استفاده هر روز و مداوم از اوفرو ست.طوری که سنسه (معلم) کلاس ژاپنی ام پاش در رفته بود و مدتی بسته بود و هر وقت احوالش رو می پرسیدی با حالتی نگران می گفت که چقدر از اینکه نمی تونه راحت از اوفرو استفاده کنه ناراحت بود و روزی که قرار بود باند پاش رو باز کنه خیلی خوشحال بود و همش می گفت دیگه راحت می تونم برم تو اوفرو.

این رو هم بگم که آب تمییز اول همیشه مال مرد خونه ست.

واقعا مردم ژاپن خیلی به فکر سلامتی خودشونند.

Onsen 温泉*

Ofuro 風呂**

این نوع فروشگاه ها از از اون دسته فروشگاه ها اند که محاله وقت خارج شدن یکی دو تا کیسه پر دستت نباشه. تقریبا شبیه فروشگاه های یک دلاری در کشورهای دیگه مثل آمریکا و کاناداست با این تفاوت که نوع ژاپنی اش خیلی مجهزتر و مرتب تره. هر چیزی از وسایل آشپزخونه، نوشت افزار، ظروف یکبار مصرف، اسباب بازی، وسایل باغبانی، لوازم آرایش، آچار، پیچ و مهر، وسایل سرگرمی حیوانات خانگی گرفته تا مواد خوراکی داره که اکثرا ساخت چین، کره، تایوان و تعداد کمی هم ژاپن اند.

تا چند سال پیش هرچی توی این فروشگا ها بود همه 99 یا100 ین بود اما حالا جنس های 200،300 و حتی 1000 ینی هم داره و روز به روز هم تنوع جنس هاش بیشتر می شه و کیفیت ضعیف تر (البته از نظر من).

به مناسبتهای مختلف در طول سال مثل اومدن بهار و تابستان، کریسمس، حتی هالویین و...کلی وسایل مربوطه رو در معرض فروش می ذارند و معمولا تند تند وسایلش آپ دیت می شند بنابراین اینطوری نیست که شما رو یکی دو بار اونجا بکشونه و هر موقعه از سال تنوع خاص خودش رو داره و خرید از اونجا نه تنها خسته کننده نیست خیلی راحت و هیجان انگیز هم هست.

در واقع خیلی فروشگاه های کار را اندازی اند به خصوص برای کسانی که برای دوره های کوتاه مدت و دانشچویی اینجا زندگی می کنند وبا وجود گرانی قیمتها، خرید خیلی چیزهای ریز مورد نیاز خونه از اونجا برای شروع زندگی خیلی به صرفه ست، کلی هم در صرفه جویی وقت کمک می کنه. اصلا هم فرقی نمی کنه که شما در کدوم شهر یا منطقه زندگی می کنید. به این خاطر که فروشگاه های صد ینی در سال 1990 در سرتاسر ژاپن تاسیس شدند و بصورت زنجیره ای اند. معمولا در نزدیکی ایستگاه های قطار می شه یه فروشگاه صد ینی بزرگ پیدا کرد. یکی از بزرگترین شرکت های 100 ینی که در همه جا شعبه داره "دایسو**" ست.

بیشتر خریدارهای این فروشگاها رو خانوما تشکیل می دن هم به خاطر قیمت پایین وهم اینکه تقریبا هر چیزی رو که توی خونه به درد میخوره میتونی فقط با یک سکه صد ینی بخری که معادل یک بطری 150میلی لیتری آبمیوه یا چای سبزه (البته در بیشتر این فروشگاه ها قیمت هر جنس با احتساب تکس 105 ین می شه).

این رو هم باید اضافه کنم که خیلی از وسایل توی این فروشگاه دوام آنچنانی نداره و می شه گفت تقریبا یکبار مصرفه و همون صد ین ارزش داره.

*100円ショップ)hyaku-en shoppu(

**Daiso Industries Co. Ltd.

خیلی جالبه بدونید که در زبان ژاپنی بیان کردن احساسات خیلی کمه و یا اصلا توی فرهنگ لغت شون کلمه هایی برای خطاب کردن مثل "عزیزم"،"جانم" و حتی لغت بوسیدن ندارند و از واژه انگلیسی اون استفاده می کنند.

وقتی این رو از دوستم شنیدم خیلی تعجب کردم. خودش به دلیل اینکه زیاد با خارجی ها در ارتباط بوده و سفر های خارجی زیادی رفته می گفت که اینطوری زندگی کردن خیلی سخته. برای اینکه نمی تونی اونطوری که دوست داری احساساتت رو بیان کنی و جالبه که می گفت زن و شوهرهایی که تازه ازدواج کردند خانم به آقا می گه "آناتا" و آقا، خانوم رو با اسم کوچیکش و بی هیچ عنوانی که حداقل عاطفه و احساسش رو نشون بده.

جالب تر اینکه بعد از اینکه بچه دار می شند "اوتو سان" و "اوکاسان" همدیگر رو خطاب می کنند که برابر با همون بابا و مامان خودمون هست و وقتی پیر می شن آقا به خانوم میگه" اووووی"(این طور خطاب کردن و بار ها بارها در جامعه و برنامه های تلویزیون دیدم) و خانوم هم معمولا طرف رو خطاب نمی کنه قثط گاهی می گه نه (به کسره نون). به نظر من و دوست ژاپنی ام این طرز صدا کردن واقعا بی احترامیه.

مزه انگور های ایران و به خصوص تازه اون در فصل تابستان و پاییز واقعا" بی نظیره. اینجا بسیار پیش اومده که دلم واسه انگورهای ایرانی تنگ شده. این رو گفتم تا در مورد انگورهای ژاپنی و سلیقه ژاپنی ها توی خرید انگور و خوردنش بنویسم.

اولین و بزرگترین تفاوت بسیاری از انگورهای اینجا و ایران، معطر بودن انگورهای اینجاست.

تفاوت بعدی در روش پرورش اونهاست. توی ژاپن انگورهای تازه خوری رو بیشتر توی گلخانه پرورش می دند که به خاطر بارندگیهای شدید اواخر بهارهست. البته توی خیلی جاهها با کشیدن پلاستیک روی داربستها هم اونها از صدمه بارون حفظ می کنند.

علاوه بر دو تفاوت بالا، تفاوت بعدی برمیگرده به نحوه خوردن انگور. چون برای مفابله با ترک خوردگی از ارقامی استفاده می کنند که پوست ضخیم تری دارند، موقع خوردن پوست اونها رو با ناخن جدا می کنند و قسمت گوشتی داخل اونها رو می خورند.

شاید به نظرتون بیاد که خوردن انگور به این روش عذاب آور می تونه باشه. البته کمی عذاب آور هست ولی وقتی در نظر بگیرید که اکثر انگورهایی که اینجا هستند حبه های درشتی دارند (گاهی اوقات اندازه آلو) که به راحتی قابل پوست کندن هستند. علاوه بر این بعضی از ارقام ژاپنی حالت خاصی دارند. وقتی شما انتهای حبه رو جلوی دهان فشار بدید قسمت گوشتی اون وارد دهان می شه و پوست توی دست شما باقی می مونه.

برای مقابله با پوسیدگی و همچنین حشرات، خوشه ها رو دو هفته پس از باز شدن گلها توی پاکت می کنند.

موردی که خیلی جالبه اینه که برای بی دانه کردن و درشت کردن اندازه حبه های بعضی انگورها به صورت تجاری از هورمونی به نام جیبرلین استفاده می کنند که در بعضی موارد اندازه حبه ها رو تا 4-5 برابر افزایش می ده.

استان "اکایاما" مرکز پرورش انگور توی زاپن به حساب میاد.

اولین انگوری که توی فصل بهار وارد بازار می شه رقم " دلاویر" هست که حبه های قرمز رنگ ریزی داره و خوشه های اون کاملا" فشرده هستند.

هفته گذشته بالاخره امپراتور بعدی (البته به احتمال زیاد) ژاپن هم به دنیا اومد و گره بزرگی رو باز کرد. در دواقع دومین پسر امپراتور صاحب فرزند پسری شد که در شرایط فعلی که پیر اول امپراتور پسر دار نیست، امپراتوری ژاپن به او خواهد رسید. به مناسبت شادی به دنیا اومدن پسر در خانواده سلطنتی، شنبه و یکشنبه هفته گذشته توی سطح شهر ماشینهای مخصوصی رو دیدیم که با آرم امپراتوری ژاپن، مارش مخصوصی رو پخش می کردند. جالب بود.

همچنین تمام شبکه های تلویزیونی ژاپن بارها و بارها امپراتور و خانواده اون رو نشون دادند که برای عیادت به بیمارستان می رفتند.

توی این مدت غیبت طولانی اتفاقات زیادی افتاد که وقت نکردم بنویسم. اول اینکه خومون مدتی رفتیم مسافرت نسبتا" طولانی و بعدش که برگشتیم از ایران برامون مهمون اومد و توی این مدت کلی با هم جاههای مختلف رو گشتیم و لذت بردیم.

جای همه دوستان خالی.

در این گل زیبا، اون قسمتی که ما به عنوان گل می بینم در واقع گلبرگ نیست و قسمت دیگه ی گل( کاسه گل) هست که رشد کرده ونمی ذاره گل سفید رنگ داخلش رو دید.اما وقتی خشک میشه و گلش به میوه تبدیل میشه میوه اش رو می توان دید به همین دلیل در زبان فارسی به "عروسک پشت پرده " معروفه. و در انگلیسی هم به Chinese Lantern .چون رنگش و شکلش شبیه فانوسهای چینیه.

در فصل تابستان در ایام اوبون"Obon"* در ژاپن تمام گل فروشی ها پر میشه از این گلهای عروسک پشت پرده یا هوزوکی "ホオズキ

.*ایام اوبون در جزیره کیوشو روزهای 13،14و 15 ماه آگوست ه که به اعتقاد ژاپنی ها ارواح به خانه هاشان برمی گردند وهمه باید به خانواده های پدریشان برگردند بنابراین شیرینی خاص و میوجات رو که برای این مدت به صورت آماده در فروشگاه هست به همراه فانوس تهیه میکنند که در غروب روز سوم اونها رو به رودخانه می ریزند تا روحها به سلامت برگردند و راهشان هنگام بازگشت روشن باشد.امروزه دیگه اینکار رو نمی کنند بلکه از چند روز قبل به مردم اطلاع داده می شه که مکانهایی خاص برای جمع آوری خوراکیها و فانوسها توسط شهرداری و معابد بودا تهیه شده و و مردم هم با فانوس های روشن از خانه هاشان خارج شده و به اون محل ها می رند و عود و شمع روشن می کنند خوراکی ها رو تحویل می دند و با فانوسهای خاموش بر می گردن

از کدوم کشور اومدی، ژاپن رو دوست داری، غذاهاش چطورند، ژاپن چطوریه و اگه یه ذره ژاپنی بلد باشی زود می گند که چه خوب ژاپنی بلدی ...

اینا سوال و جوابهای من با ژاپنی ها در برخورد اول بوده، هست و خواهد بود. فرقی هم نمی کنه که پیر باشند یا جوون، توی ژاپن باشی یا در خارج از ژاپن.

اونها در موقعیت های مشابه دقیقا مثل هم رفتار می کنند و حرف می زنند. در واقع از بچگی به همشون یاد می دنند که مودبانه برخورد کنند و اگه اینطوری بگند خیلی بهتره. حتما" هم طرف مقابل می گه به به چه آدم متشخصی.

از اینا بگذریم خیلی چیزهای دیگه ژاپنیها دقیفا" مثل هم هست: مخصوصا" خندیدن و تعجب کردن

جملات مشابه، رفتار های مشابه، اما مطمئنم با تفکرات پیچیده ای که دارند و پشتکار فراوان هست که ژاپن رو به شکل امروزیش دراوردند.

مطمئنن برای هر کسی پیش اومده که به عروسی دعوت بشه یا بخواد به مناسبتی هدیه ای بده و مونده باشه که حالا چی بگیره. اما از اونجا که خیلی چیزا توی ژاپن تعریف شده و حالت کلیشه ای داره (انگاری یه نفر قبلا اینها رو برای همه تعریف کرده)، در این مورد هم یعنی کادو دادن مجبور نیستی که کلی با خودت کلنجار بری که چی بگیرم و چی ببرم که طرف خوشش بیاد. برای موارد زیر توی ژاپن رسمه که بیشتر پول می دند تا چیزای دیگه:

هدیه عروسی (ککون ایی وای)،

موفقیت در امتحانات ورودی دانشگاه (نیو گاکو ایی وای)،

فارغ التحصیلی (سوگیو ایی وای) و

برای عرض تسلیت وهمدردی با صاحب متوفی (اکووتن).

اما برای تولد نوزاد (شیوسان ایی وای) معمولا لباس نوزاد و اسباب بازی، برای روز های پدر و مادر معمولا" لباس و برای روزهای ولنتاین و سفید شکلات مرسوم هست.

علاوه بر این در ماه های جولای و دسامبر دانشجویان یا کارمند هایی که قبلا با استاد یا رئیسی کار می کردند به عنوان قدرشناسی خوراکی می برند که خیلی بسته بندی های قشنگی دارند و معمولا شامل میوه، نوشیدنی، چای سبز، قهوه، حوله، صابون و....

اما قسمت جالبتر قضیه بر می گرده به پرداخت پول. توی همه فروشگاهها پاکت هایی به این منظور وجود داره که براساس رنگ و شکل اونها موارد استقاده متفاوتی دارند. در واقع پاکت های هر مراسم دارای تزیینات خاص خودشونند. پاکت های عروسی، تبریک موفقیت و فارغ التحصیلی روبانهای قرمزو سفید یا طلایی و نقره ای یا ترکیبی از اینها رو دارند. با این تفاوت که روبانهای پاکت عروسی انتهاشون قطع شده به این عقیده که هر آدمی فقط یکبار ازدواج میکنه و با امید اینکه هیچ وقت به جدایی ختم نشه و گره اش (گره ملوانی) هم خیلی محکمه و تقریبا نمیشه به راحتی بازش کرد.در صورتی که اون یکی پاکت گره روبانش گره معمولیه و با کشیدن انتهای یکی از روبانها باز می شه.

و پاکت های عرض تسلیت و همدردی گره ش مثل گره ایه که پاکت پول عروسی داره ولی رنگ روبانهاش سیاه و سفید یا بنفشه.

از اینها جالبتر نوع و کیفیت پاکتها نشون دهنده مقدار پول داخل اونها هم هست. یعنی در اصل روی جلد پاکتها توی فروشگاه نوشته چقدر پول مناسب این نوع پاکت هست که از چند هزار ین شروع می شه و بسته به وضعیت مالی شخص و میزان نزدیکی به شخص تعیین می شه. مثلا گاهی رئیس محل کار عروس یا داماد مبلغی بیش از 200هزار ین می پردازند.

البته بعضی نزدیکان به عنوان هدیه عروسی لوازم خونه هم می برند اما پول خیلی رسمی تره.

این رو هم باید اضافه کنم که مراسم عروسی و عزا از مراسم فوق العاده پرهزینه در ژاپن هستند و رفته رقته مردم تلاش می کنند تا مختصر برگزار کنند.

یه بار از یکی از دوستان خارجی شنیدم که از پاکتهای فوق به عنوان پاکتهای کارت پستال و تبریک (البته بدون پول) استفاده کرده بود که با تعجب ژاپنیها در مورد پذیرش پاکتها مواجه شده بود آخه اونا فکر کرده بودند که داخل پاکتها پوله .

دیروز که داشتم تلویزیون ژاپن رو نگاه می کردم توی اخبار می گفت که خرابی آسانسور باعث کشته شدن یه نفر شده و مسئول شرکت سازنده آسانسور مربوطه رو نشون می داد که برای عذرخواهی رفته بود و قول داد که امنیت آسانسورهای شرکتش رو تضمین کنه و ....

امروز از یکی از بچه های ژاپنی در مورد اون پرسیدم در جواب گفت دیگه آسانسور توی ژاپن امنیت نداره و بهتره از پله برای رفت و آمد استفاده کنیم. حالا از همه جالبتر عصر که به خونه بر می گشتم، دیدم یکی از ساکنین آپارتمان (که حدودا" 45 سالشه) جلو در آسانسور ایستاده و داره درهای آسانسور رو تکون میده. من رو که دید رفت داخل آسانسور و تا زمانی که بالا برسیم چند بار در آسانسور رو فشار داد. زمانی هم که بالا رسیدیم پس از این که کامل این طرف و اون طرف رو نگاه کرد از آسانسور پیاده شد.

جالبه که بدونید آسانسور اکثر آپارتمانهای ژاپن به صورت دوره ای، هر یکی- دو ماه یکبار، سرویس می شند. راستی راستی هم بی دلیل سطح کنترل کیفیت توی ژاپن ارتقا پیدا نکرده.

یکی از دوستان ایرانی که مدت 10 سالیه ژاپن زندگی می کنه و از ژاپن خوشش نمی آد چند وقت پیش می گفت من هر جای دنیا که برم فقط و فقط دلم برای "اومه باشی" ژاپن تنگ می شه و نه چیز دیگه ای.

اومه باشی میوه درخت اومه هست که شور انداخته شده. اومه یا همون زردآلوی ژاپنی درختی هست خیلی شبیه زردآلوی خودمون با گلهای سفید، زرد و صورتی که خیلی زودتر از ساکورا باز می شند و و درخت غرق گل توی اون موقع بسیار محسور کننده هست. مزه میوه ش با زردآلو ایران خیلی تفاوت داره.

از میوه نیمه رسیده اش که سبز و ترشه برای تهیه اومه باشی استفاده می کنند. روش سنتی تهیه اش هم به این صورته که اومه ها رو میذارند کمی خشک می شه و بعد از فشرده کردن با نمک مخلوط کرده داخل ظرفهای مخصوص نگهداری می کنند. این روش کمی دردسر داره و علاوه بر این آلودگی قارچی هم در بسیاری از موارد پیش میاد .

اخیرا" اومه باشی با استفاده از سرکه و شکر(البته از نوع کریستال که خیلی شبیه نبات خودمون هست) تهیه می شه. به ازای هر یک کیلو میوه تازه اومه، یک کیلو شکر و 1.8 لیتر سرکه استفاده می کنند. برای اینکه ترشی درست شده خوب جا بیفته حداقل چند ماه لازمه. خود ژاپنی ها بعد از 6 ماه مصرف می کنند. معمولا" رنگ اومه باشی تهیه شده قرمز خوشرنگه که ازش برای تزیین غذاها استفاده می کنند و جالبه که میگند اگه یه دونه اومه باشی وسط برنج باشه میشه مثل پرچم ژاپنه.

مزه اومه باشی ترش و شوره و اینطور که خودشون میگند خیلی خاصیت داره.